Tagi:
- środowisko naturalne, środowisko przyrodnicze w Polsce, środowisko, wpływ na środowisko w Polsce
Środowisko przyrodnicze Europy
Żaden obszar na Ziemi, leżący na tej samej szerokości geograficznej, nie ma tak dogodnego klimatu jak Europa - dzięki Prądowi Zatokowemu (Golfsztrom). Następną cechą tej części globu jest jej różnorodność klimatyczna. Stosunkowo niewielka Europa leży aż w trzech strefach klimatycznych. Na południe od Alp sięga strefy subtropikalnej z suchymi, ciepłymi latami i łagodnymi, obfitującymi w deszcze zimami. Zimowanie w tym klimacie umożliwia licznym gatunkom ptaków osiedlenie się w środkowej i północnej Europie w czasie ciepłych pór roku. Bez tej grupy ptaków wędrownych świat ptaków na północ od Alp byłby nieporównanie uboższy. Klimat Europy Środkowej od Alp do Skandynawii nazywamy umiarkowanym, mimo że odznacza się dużymi wahaniami związanymi z porami roku i bardzo zmiennymi warunkami pogodowymi. W szerokościach geograficznych Europy tworzy się cała mozaika różnych środowisk, uwarunkowana różnym położeniem nad poziomem morza (co wpływa na temperaturę powietrza) i odległością od morza (co wpływa na wilgotność powietrza). Dlatego w Europie mamy bardzo zróżnicowany i bogaty w gatunki świat ptaków. Na cieplejszym południu niedostatek wody zuboża szatę roślinną i tym samym świat zwierząt. Arktyczny klimat dalekiej północy zostaje mocno osłabiony wpływem Atlantyku, dzięki czemu europejskie wybrzeża Oceanu Arktycznego nie są oblodzone przez cały rok. Ptaki występujące tam żyją głównie na morzu lub z morza. Znajdujemy tu wprawdzie mniej gatunków, lecz więcej osobników każdego gatunku niż w małych biotopach Europy Środkowej.
Zobacz także: środowisko przyrodnicze Europy:
1. Lasy2. Torfowiska
3. Góry
4. Makia
5. Tajga
6. Tundra
7. Tereny uprawne
Zobacz także: biotopy ptaków wodnych:
1. Potoki, strumienie i rzeki2. Jeziora, stawy, sadzawki
3. Ujścia rzek
4. Wybrzeża
5. Morze
Skład gatunkowy awifauny zależy nie tylko bezpośrednio od klimatu, ale pośrednio od rodzaju szaty roślinnej. Inny jest wśród wiecznie zielonych drzew w basenie Morza Śródziemnego, inny w bardziej północnych, zielonych tylko latem lasach liściastych (ponoszących największe straty wskutek działalności człowieka), jeszcze inny w środkowoeuropejskich lasach mieszanych, inny w tajdze. Im bogatsza jest szata roślinna jakiegoś środowiska, tym bardziej różnorodny jest świat zwierząt, a zatem i ptaków.
Fauna danego obszaru jest wyrazem z jednej strony obecnych warunków życia, z drugiej strony także jego przeszłości. l tak, swoje ślady zostawiło wypiętrzenie Alp, epoka lodowa, zalewanie lądów przez morza i oddzielenie wysp, podobnie jak karczowanie lasów w średniowieczu, a w nowszych i dzisiejszych czasach eksplozja demograficzna.
U mniej ruchliwych zwierząt, jak gady i płazy, skutki epoki lodowej nie zostały całkiem przezwyciężone, jednak ptaki szybko się rozprzestrzeniają i dostosowują swój areał do zmieniającego się środowiska. Gdy zostanie zbudowana zapora wodna, już po krótkim czasie pojawią się pierwsze ptaki wodne; jeśli wyrąbie się las, wkrótce osiedli się tam świergotek drzewny; gdy rozległe łąki zostaną odwodnione, znikają stamtąd kuliki. W ten sposób ptaki, jak czuła wskazówka instrumentu pomiarowego, pokazują nam stan i zmiany naszego środowiska.