Ptaki Polski

      Bardzo rzadki ptak gnieżdżący się na północnym wschodzie i południu (Sudety, Karpaty) kraju. Chroniony.

      Pochodzenie i systematyka. Szczątki kostne włochatki pochodzą z plejstocenu, warstw górnego plemglacjału i późnego Zlodowacenia Bałtyckiego. Z siedmiu wyróżnionych podgatunków włochatki w Polsce występuje nominatywny.
      Rozmieszczenie.

W Polsce południowej stanowiska lęgowe włochatki znane są z Gór Izerskich i Karkonoszy. Ptak ten notowany był także w Górach Bystrzyckich i Stołowych oraz pod Snieżnikiem Kłodzkim. W Karpatach występuje w całym pasie Beskidów Zachodnich, w Tatrach i Bieszczadach. Stanowiska lęgowe populacji północnej wykryto na Nizinie Podlaskiej i Pojezierzu Mazurskim, głównie w Puszczy Białowieskiej i Puszczy Augustowskiej. Obecność włochatki stwierdzono także na Wybrzeżu i w Słowińskim Parku Narodowym. W okresie wędrówek (marzec-kwiecień, wrzesień-listopad, także zimą) spotkać ją można w różnych częściach kraju, głównie na północnym wschodzie i północnym zachodzie. 
      Zmiany siedliskowe. Wiążą się przede wszystkim z czynnikami antropogenicznymi, z wycinaniem na dużych przestrzeniach starych naturalnych lasów, ze sztucznymi odnowieniami i zmianą struktury gatunkowej drzewostanów. Naruszanie naturalnej struktury lasów pociąga za sobą wielostronne i negatywne dla włochatki konsekwencje ekologiczne.
      Wielkość populacji wolno żyjącej. Trudna do określenia. Na podstawie zbadanych stanowisk i oceny właściwych siedlisk tego gatunku można przyjąć. że w Polsce występuje 100-500 par lęgowych.
      Kierunek i prognoza zmian populacji. Trudne do jednoznacznego określenia. Wydaje się, że gatunek ten jest w Polsce zagrożony głównie wskutek ubytku siedlisk gniazdowych. Dotyczy to szczególnie populacji północnej, nizinnej. Można przypuszczać, że w populacji południowej liczebność włochatki może się utrzymać na względnie stałym poziomie dzięki lepszej ochronie lasów górskich.