Ptaki Polski

      Gnieździ się w dużym rozproszeniu nad jeziorami i na bagnach w północnej Polsce. Liczebność krajowej populacji szacuje się na 20-50 par. Chroniony sezonowo prawem łowieckim.

      Pochodzenie i systematyka. Szczątki świstuna pochodzące z późnego glacjalu znaleziono na stanowiskach w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej w jaskini Koziarni i Schronisku w Żytniej Skale a także na wielu innych
stanowiskach w Europie Środkowej i Brytyjskich. Gatunek monotypowy.
      Rozmieszczenie.

W Polsce gnieździ się na Mazurach nad jeziorami: Luterskim, Mamry, Oświn, Warnolty, Łuknajno i Dadaj. W Suwalskiem nad jez. Łanowiczym. Oprócz tego w dolinie Biebrzy i Narwi koło Łap. Potwierdzenia wymagają stanowiska nad jeziorami Drużno i Karaś. Na Pomorzu Zachodnim stwierdzono lęg pod Chojnicami i przypuszczalnie nad jez. Łebsko; dawne przekazy i nowsze obserwacje wskazują na prawdopodobieństwo gniazdowania nad jez. Jamno i Lubiatowskim k. Koszalina oraz nad jez. Swidwie. Świstun prawdopodobnie gnieździ się również koło Rudy gmina Dębe Wielkie, byłoby to położone najdalej na południe stanowisko lęgowe.
      Zmiany siedliskowe. Niektóre potencjalne siedliska świstuna zostały przekształcone w wyniku osuszania bagien, np. nad Biebrzą i Narwią.
      Wielkość populacji wolno żyjącej. Szacunkowo 20-50 par, przy czym większość stanowisk zasiedlają pojedyncze pary.
      Kierunek i prognoza zmian populacji. Ustąpienie świstuna ze Śląska na przełomie XIX i XX w. może wskazywać na zanikanie gatunku, jednak stanowiska na Mazurach są bardzo stabilne. Na obszarach głównych lęgowisk poza granicami kraju stwierdzono w Islandii spadek liczebności, w Skandynawii stabilizację, a w południowej Finlandii nawet lokalny wzrost.