Tagi:
- Puchacz , Bubo bubo , ptak, ochrona, ptakiw Polsce, zagrożenia, gniazdowanie, lęgowiska, siedliska
Do polowy XIX w. występował niemal w całym kraju. Obecnie zarejestrowano tylko 130--150 par i stanowisk lęgowych. Zagrożony wymarciem. Chroniony. |
|
|
Pochodzenie i
systematyka. Najstarsze szczątki pochodzą z plejstocenu; np. w
Jaskini Raj k. Kielc znaleziono pazur puchacza datowany na dolny
pleniglacjał Zlodowacenia Bałtyckiego. Gatunek politypowy; z dwudziestu
wyróżnionych podgatunków w Polsce gnieździ się nominatywny.
W Polsce występuje
na Pomorzu, w krainie Mazursko-Augustowsko-Biebrzańskiej, w dolinie Bugu
i na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim oraz w Karpatach i Sudetach. Na
Pomorzu w latach 1965-84 zarejestrowano 21 lęgowisk oraz 16
prawdopodobnych stanowisk lęgowych. Aż 10 par lub pojedynczych ptaków
zasiedlało Puszczę Drawską, a ok. 10 stanowisk lęgowych lub
prawdopodobnie lęgowych znajdowało się w lasach otaczających Jezioro
Charzykowskie k. Chojnic. W Słowińskim Parku Narodowym występowało 5
par, inne gnieździły się w rozproszeniu koło Szczecinka, Złocienia, Złotowa,
Lędyczka i Darłowa. W lasach pomiędzy Słupią i Wieprza zarejestrowano
4 stanowiska lub pary lęgowe. |
Przyczyny wymierania. Do lat trzydziestych XX w., a lokalnie nawet do
sześćdziesiątych główną przyczyną spadku liczebności populacji było
wybieranie piskląt w celu wykorzystania ich później do "polowania z
puchaczem", ponadto odstrzał i odłów ptaków oraz wybieranie im jaj.
Ostatnio puchacze często giną w pobliżu niezabezpieczonych linii i słupów
elektrycznych. Stosowane sposoby ochrony. Podlega ochronie gatunkowej.
Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z 1983 r. wprowadziło
również ochronę stanowisk puchacza; jest to zakaz dokonywania znacznych zmian
w środowisku (wycinanie drzew, melioracje, budowa dróg, ambon myśliwskich
itp.) w promieniu 200 m od gniazda oraz zakaz wstępu, w okresie od I lutego do
31 lipca, na obszar w promieniu 500 m od zajętego gniazda. Za zabicie lub
schwytanie puchacza ustalono karę pieniężną.
Proponowane sposoby ochrony. Należy utrzymać dotychczasowe. Celowe może
się też okazać zakładanie sztucznych gniazd w obrębie niektórych rewirów
puchacza, zwłaszcza na nizinach.
Dla dobrej kontroli stanu populacji potrzebne są inwentaryzacje stanowisk lęgowych
puchacza przeprowadzane jednakże w możliwie krótkim czasie (np. przez 5 lat)
w całym kraju. Nie jest przy tym wskazane, aby gniazda kontrolowano w okresie
składania jaj i ich wysiadywania, albowiem doprowadza to często do opuszczenia
i zniszczenia lęgu.